An sire ri [SOONINKON MAARINDEN KAFO EJIPT](Association Culturelle de Soninké en Egypte) Daaxan kanma
     
Danbe
Wagadu Danbe
Sooninkon do Silamaaxu
Sooninkon ananu
Sooninkan dappun do debu
Sooninkon taaxu ñiiño
Xanne
Sooninken xara
Taalinun do digan xooro
Gemu-xan dare
Safande
Kafo
Kafon gemunde
Yaxu
Sallu
Terende
Naamen do Laada
Suugun do regu
Suugaanon do Jaaru
Gunanwun do Sunku
Natalinu
Fedde
S.M.K.E (A.C.S.E)
Xaran feddu
Golliñan feddu
Tuwanlenmaaxu
S.M.K.E kitera
Sooninkaaxun feddu
N'o maatendi
Xara/ kittibatte toxo o kan kitaaben wa
Tana
Kitaabun noonu
Soobe
Meeñiyu
Deemandu kafon da
Xanne / Taalinun do digan xooro

Ku ni sooninkan taalinun do digan-xooro yogonu yi, sooninkan xannen di.

•  Sooninkon ti:

•  Saanun-funen ga ti tee gumen da koon'an wa a dangi haqen ya di .

•  Sirihe be gada duna su yinme siyi sere nta tini ken ti i yinmen siini.

•  Horonton booton ga xaso wo xaso an wa na a konko an wa tirigiso xalle kitt'a yi.

•  Tunguro ga xenu wo xenu a do ñiiñen ra nta ñerono.

•  Huren tiigande na biranten yan girindini katta dudoxoteyen ?a .

•  Ciga hunsi motinta baane wa laqen hakkan cigan su bonondini.

•  Ti tongen xosene soxaanan ya maxa .

•  I ga na ti xa r'o na kanmun tin?a lenburen yan tini kulaaden(tin?aaden) t'I maxa.

•  Kanjaane ga setu ñogome ?a a da saxunten yaa ñi.

•  Torukutte da wulle sobindi.

•  Hari neene do kanbe wa gaja?ana xa ken mi fata lin?ono.

•  Haringije ga xaso wo xaso a nta korini i kanbon wure.

•  Selin?en ga nta sere be maxa dukkun di nuusinun nan maxa an xanne mugu.

•  Sugu jaxatan kanban d'a sugon wa nayi doome a na ñaana jaxatan kanba ñayi.

•  An wa nayi a mulla na gumbo ña sadaaxan wa, t'an n'a kini an taaxalenman wa .

•  Ti yigu xasen yana ho binnen biyinten tu.

•  Yigu xase be ga da gollen wara koona ken walla nagaaniye yi.

•  Jiibanu hilli ya na kaati yi ho sire a wa ho burun walla ken di, fillandi ni ho botonte a ga na ho sire be kita a wa ken wall'a di.

•  Yelin baane nta lemunu filli yaaxaran xurana.

•  Kanmen wuren yaaxanjin nta tuyini.

•  Kanmen wure jabaren nta tuyini.

•  Hiinu ñame noqun su ni kinbakka.

•  Bera haayi donbi haayi.

•  Jarinte be ga ti xa d'In yinmen kara ñama nta ken ?a .

•  Kaati sefen yani a fuugunu ya a nta renme.

•  A ña jin-sumallen wa, a ga nta xannen ?a a na gurdan ya yi.

•  A ña tuuren sallinden ?a.

•  A ña jarinten toru rageyen ?a.

•  Xamanxulin gulla { naha nt'a yi} .

•  Papakayin hule {nafa nt'a yi mene}.

•  An ra nta du toxxo tungoron kanma na ñiiñen maxansefe.

•  Siloqe nta yelin?en su ragana.

•  An wa na xoroti an warijaxen ?a an fayini ya.

•  Xensedaanan su nta kutunde moxon tu.

•  Kaati ni tabulli dunben ya yi [a nta jikke tappa].

•  Xason kandun haayini ta baane ya.

•  Haare na ta morana a nta butte morana.

•  Bone xene naa yi sugo ga d'a takki.

•  An kara halle hiinun ga ñaana an yaaxon ?a an bireyen ya xahun ?a.

•  In wa duna roon'an da sugu bennen ?a. [na duna liixindi an wa].

•  Teraanan wa na kiyen haayi n'i dagaran jaaten raga wuro nta roon'a yi.

•  Yilli soosaanon filli ga n'I hequn muxundi meyi ken yillen nta xurana.

•  Suxuñan yan mungunu xa a ga da ke be renmen yiga ken nta mungunu.

•  Kiren do kan?e nan xawa , xa a yogo heti.

•  An wa na kanpi na ñi fi gume ma kanpi an wa kanpiyu filli ñaana.

•  Yitte be ga hunti han?en naxaanen di, ken hanmi nta jii ya.

•  Saado an ga jigini an xenuran ?a jigi an hinbiran ?a.

•  Daga nan riye na funen yaa da xa giden n'i batten ya di.

•  Sugo do kacce ga ma demi a siqin'a yi ya.

•  Taaxu yere kanme ma ri kiyen wa hiiten wall'an ?a.

•  Ti: yinme ga sirahu ya yinme yana a da kiyen ?a.

•  Saanun hune ra w'i nuxunnen suuñini kan moxo xo hadama-renme.

•  Kiilun ni kome ya .

•  Hooren kall'I xan hana ñan kanma.

•  An gada digaamen bogu an raqen di taa an ña a da kome yi.

•  I ti: an tan wa na an rondi ke be di an wa bakka an kitten wa na bakka xa an neenen wa na an rondi ke be di ma Koran huuron naxa.

•  I ti; xada jaragindaana(jalagindaana) jaragi x'I ma ti xa d'a xurusi.

•  An wa na an yaaxen ñan xati xayen wa I na huto ñan xootini a di.

•  An yinmen siini ti tonge ña yi.

•  I ga ti ñexen wa yigene I ma ti xaye.

•  Wande ra nta an hallen koosini xo an yinme segeñe.

•  Xorotinten silahandan nan hutunden ña yi.

•  Yogo almaami yogo jenben(dinme) timaana.

•  Xotte jikki wulle ya raqe xa ken ga ñi sugo raqe ken dangi dulle.

•  Sere be gan hun?u an wa tan saxa an wa na ti an dangini ken ?a an finbini ya.

•  Garanke ga na an wari moxon be a n'an baaxan goolini kundun ya yi.

•  Haren gan n'i falla toonu mukku a na ho bakka paxatiyen ?a.

•  Laxabure(turun?e) ga moxon be a da sinm'i din-timaanon xana kundun ya .

•  In yindi nta xoto xoyi in yanxa.[in tin?andi ntaxa xoto xoyi in yaxandi].

•  Madikaama ti: hooho ma i kaba balla tiban(jonge) wutten ?a xo i g'a n walla kanmun di.

•  {Ti: an wa na bara tiban wuttu an warin kanmun di}.

•  Gundun yinben wa na ro tungurun dunbun na me faayi.

•  Samaxen (kaccinte) da kaati xiñi a ga da xiñi sere be ten di ken koni ni ya.

•  An ma wa sorene an maama wa taxandindini an ken nta kumene.

•  Nellan-dinmun nta sanxini hari muuraanan jon di.

•  A ga wuyi an noxon di saxu halle ya ni.

•  An ga na wuraanan danpu an d'a jowondi ya.

•  Yigu siren toxon ya na a ten tangana .

•  Jinteyu filli ra nta me morondini.

- Copyright 19/10/2005 © soobe. fr.tt Tous droits réservés - soobe.fr.tt dangon su tuge-